‘ Wat je onmiddellijk ziet in de tekening van Ruben Oppenheimer is iets dat eigenlijk niet kan. Althans, normaal gesproken, menselijk bezien. Je kunt namelijk onmogelijk een hoofd vol ingewanden hebben, vol darmen, dus ziet de gewone lezer die argeloos de krant openslaat en op deze illustratie stuit: hersens. Geen ingewanden die in de buik zitten, maar ingewanden van het hoofd: hersens dus. Hersens achter verbogen tralies, er hangt een vluchtkoord van geknoopte lakens uit dat raam, het getekende venster doet qua omtrekken sterk aan het Haagse Binnenhof denken. Uit de tekst van Meeus wordt duidelijk dat de Haagse Kaasstolp een dolhuis is, waar de hoofdbezigheid lijkt te bestaan uit: de burger dollen en als ambtenaar zelf ook gedold worden. Een burnout-fabriek, waar dingen gebeuren die de inmates hoorndol maken.’
– ‘ Hersens vergelijken met darmen is zo gek nog niet, want we verteren net zo goed gedachten. De zegswijze dat “iets moeilijk te verteren is” zegt het eigenlijk al. Denken met de onderbuik? We kauwen op gedachten en we herkauwen een idee. Zeg het maar. Eten bepaalt een groot deel van ons bestaan. Eten en copuleren.
Als je nu op een website van een krant krijkt, word je overdonderd door advertorials voor voedsel en eetgelegenheden. Vooral de “terrasjes” worden hevig gepromoot en zijn geleidelijk aan een symbool voor VRIJHEID geworden. Hoe basaal en primitief wil het hebben? Terrasjes, eetgoten en vakantie-vliegreizen. We zijn massaal met een halve natte vinger te lijmen.
Maar als je hersens omschrijft als ingewanden van het hoofd, dan …. dan ….’
‘ Juist, dan meld je dat het gaat over niet-echt denken, geen kwaliteits denken, maar quasi-denken. Dan word je geregeerd door je buik – je loopt op gut feeling. Chargeer je even door, dan ben je duizend procent consument, een permanente grazer. Wat zijn we – althans de meerderheid – inmiddels anders? Grazers, op zoek naar voordelige koopjes.
Dat is in grote lijnen zoals ik deze tekst van Tom-Jan Meeus tenminste lees. Dit beschrijft deze tekst in combinatie met deze tekening: er wordt daar onder die Haagse Kaasstolp niet goed nagedacht. Daarom wordt er nu (door influencers ten behoeve van verdienposities) naarstig gepleit voor MEER Kaasstolpers. In plaats van voor Kaasstolpers die op hun taak zijn berekend. Als er maar MEER Kamerleden en MEER bewindspersonen zijn, dan gaat de kwaliteit van ons landsbestuur omhoog.
Denk je dat werkelijk?! Wat een lariekoek! Het omgekeerde gebeurt, want als je sub-kwaliteit bij sub-kwaliteit gooit, dan krijg je sub-sub-sub-kwaliteit.
Bovendien worden de gevolgen van decennia-lange onderwijs-erosie onherroepelijk voelbaar. Dat kan natuurlijk niet anders. Dat zal enkel erger worden, vrees ik.
Het ligt er zo duimendik bovenop dat de lezer-beschouwer geacht wordt te denken dat het over hersens gaat, dat zij er niet over peinst aan darmen te denken.’
– ‘Tenzij die lezer misschien net als wij, toevallig, nog niet zo erg lang geleden (dit wordt vermeld vanwege “actieve herinneringen”) Aantekeningen uit het ondergrondse heeft herlezen.’
‘ Toevallig? Wat kun je in deze tijden van Corona-gekte anders lezen dat zo’n verhaal van Dostojewski? Misschien, heel misschien, Het proces van Kafka? Vanwege het proces tegen Shell. Maar veel anders blijft er niet over. Toch?’
– ‘ Heb jij ooit mensen-op-terrasjes of mensen-in-een-vliegtuig-op-weg-naar-een-vakantiebestemming Dostojewski of Kafka zien lezen?’
‘ Je hebt gelijk. Dat zijn de nieuwe mensen. De mensen van ná de reset: mensen-op-terrasjes en mensen-in-een-vliegtuig-op-weg-naar. Genderloze, onzijdige, geslachtsneutrale mensen.’’
– ‘ Consumenten dus. Consumo ergo sum. Kun je nog over mensen spreken? Is dat niet nu al verboden, of hilarisch? Burgers, mag ook al niet meer.’
‘ Misschien heb je gelijk. De mensen van na de reset worden vermoedelijk gecategoriseerd als mensen-met-een-vaccinatie-paspoort en degenen zonder. Het onderscheid man – vrouw is afgeschaft. Met terugwerkende kracht. Trouwens, de ondergrondse verteller van Dostojewski richt zich tot “de heren” en dat zou vandaag de dag in Nederland niet meer worden getolereerd. Dan komt de D66-mevrouw Ingrid Engelshoven met opgesteven zeilen om daar hoogstpersoonlijk een stok voor te steken. Wanneer worden de gekken weer opgesloten?
Die persoon in Dostojewski’s verhaal spoort echt niet, want “het” meent dat onze persoonlijkheid en onze individualiteit voor ons het voornaamste en dierbaarste zijn. In de tekst staat enkelvoud: is.’
– ‘ Deze ondergrondse entiteit geeft als omschrijving van de mens dat het een ondankbaar wezen is: “Fenomenaal ondankbaar. Ik meen zelfs dat de beste definitie van een mens deze is: een wezen dat op twee benen loopt en ondankbaar is.” Zo is te lezen in deel 4 van de Russische Bibliotheek van Van Oorschot, in de vertaling van Hans Leerink.’
‘Ondankbaar? Ondankbaar waarvoor dan?’
– ‘ Pardon? Ondankbaar waarvoor kan niet, hooguit: waarom ondankbaar. Je kunt wel dankbaar voor iets zijn, maar niet ondankbaar voor iets. Of wel? Als je iets krijgt en je bent daar niet dankbaar voor ……? Bijvoorbeeld je krijgt de corona-covid-griep en dat vind je helemaal niet tof. Ben je dan ondankbaar voor de covid-griep?’
‘ Ik snap het. We zijn straks – of nu al een beetje – dankbaar voor “de versoepeling” van de totale lockdown. Ik snap het helemaal. En we zijn dankbaar jegens degenen die dat bewerkstelligen, begrijp ik. Althans, dat behoren we te zijn.’
– ‘ Precies. Daarom zijn complotdenkers van die echte, heuse, rechtschapen, mensen, want complotdenkers zijn niet dankbaar jegens meneer Jaap van Dissel, ja zij bedreigen hem zelfs. Dat zie ik op de voorpagina van de NRC staan: hij wordt ernstig bedreigd door complotdenkers. Complotdenkers zijn ondankbare honden! Raar idee hoor, terwijl de man nota bene een Academiepenning heeft gekregen.’
‘ Misschien droeg meneer Van Dissel die penning niet om zijn nek, zoals het hoort bij penningen. Ja, ik suggereer maar wat hoor. Zou Van Dissel niet ook een paar miljoen euro hebben gecasht, of ben ik nu in de war met die andere kanjer, met Ab Osterhaus, geloof ik. Heeft die ook een penning gekregen, of enkel een paar miljoen euro extra?’
– ‘ Weet je zeker dat die Sywert van Lienden niet ook een penning heeft gekregen? Ach, wat kan ons dat schelen. De zon schijnt en het is echt Dostojewski-weer. Gaan we nog even terug naar de tekst van Meeus?’
‘ In de papieren krant staat de tekening van Oppenheimer onderaan pagina 11. Onder, is dat toevallig? Onder-buik, ondergronds, samizdat? De faction story van Meeus gaat hoofdzakelijk over ene Erik Gerritsen, tot voor kort (hij is 59) secretaris-generaal op VWS. Meeus vertelt het vooral vanuit Gerritsen perspectief. Moet je nagaan, is zo’n man als Gerritsen dertig jaar op ministeries werkzaam, krijgt ‘ie een Hugo de Jonge als baas op z’n dak geplempt.’
– ‘ Kijk, dáár over kun je als journailleur dan weer niet schrijven, of over een Ingrid Engelshoven, een Ankie Knol, een Kajsa Ollongren of een Ankie Bijleveld. Die vanuit een politieke partij worden gedumpt, of ondergeschoven, omdat ze zo nodig een feestelijke verdienpositie moeten krijgen en een riante pensioenregeling moeten opbouwen. Na een paar keer als ambtenaar zo’n kermis door je strot geduwd gekregen te hebben, denk je ook: bekijken jullie het maar. Wij – de professionele bemensing – wij worden niet meer serieus genomen. Kortom ze lopen bij herhaling tegen een brainfuck aan. Omdat ze – in principe om de vier jaar – een halve zool als politieke baas kunnen krijgen, en ze kunnen er helemaal niks tegen doen.’
‘ Personen als Tjeenk Willink (hier aangehaald door Martin Sommer) trappen open deuren in: stel nou ministers aan die iets weten en kunnen. Maar neen hoor, het moeten luitjes zijn die makkelijk door premier Rutte zijn te sensibiliseren en te manipuleren. Het resultaat van zulke kuiperijen grijpt me steeds prangender naar de keel, maar blijkbaar valt daar in een democratie niets tegen te doen. Al draait het complete bestuurlijke apparaat er door naar de gallemiezen. Hoogst merkwaardig. Bizar.’
– ‘ Wij hebben in Nederland helaas niet zoals in Oostenrijk een Herbert Kickl, die kanselier Sebastian Kurtz ongezouten de levieten kan en durft te lezen (“…. aber diese Menschen haben etwas ganz spezielles, diese Menschen haben ein Gewissen …”), over z’n draaikonterij en nepotisme, en die openlijk durft zeggen wat velen over het vaccinatiepaspoort (de Groene pas, the Green card) denken, maar niet hardop durven zeggen. Tja, Kickl is van de FPÖ en die wordt gelijkgesteld met de PVV van Wilders, en over de politieke inbreng van de PVV wordt ook bijna nooit iets gemeld.’
‘ Wat ik ook opmerkelijk vind, is dat er in de NRC een correspondent over Europa schrijft, die nota bene in Wenen woont, maar die bij mijn weten nog geen regel over de Kurz-soap heeft gepleegd in een Nederlandse krant. Bepaalde onderwerpen en thema’s zijn zo taboe dat dat niet eens expliciet gezegd hoeft te worden. De parallellen tussen de Rutte- en Kurz-soap zijn zo duidelijk dat er niet over geschreven kan worden.’
– ‘ In Nederland blijven de MSM met een boog om het immigratie-probleem heen lopen. Totdat de bom barst en dan is het weer klagelijk jammeren: hoe heeft het ooit zo ver kunnen komen?! De wiskundig-antropoloog Jan van de Beek kan er nog zo dringend en solide onderbouwd over spreken en schrijven, maar de MSM zwijgen het simpelweg dood.’
‘Maar wel heisa en stampij maken over dictaturen en persbreidel in de hele verdere wereld.’
– ‘ Zeg, over wappie-ministers gesproken: ik lees in de Volkskrant over de mega-deal van die Sywert van Lienden dat de 40 miljoen mondkapjes die hij aan minister De Jonge leverde nooit zijn gebruikt. Geen wonder dat een ambtenaar als Erik Gerritsen met een dubbel gevoel afzwaait. Uit wat Meeus schrijft, lijkt het erop dat hij als ambtenaar de schuld voor dergelijke blunders (geen pakbon) alsnog op zich neemt.’
‘Ach, wie weet wat de deal met hem is? Gerritsen is 59, gaat vermoedelijk met vervroegd pensioen bij VWS, en hij gaat meteen naadloos aan de bak in een functie bij het vastgoed. In ieder geval zal meneer Gerritsen nooit bij de voedselbank hoeven aankloppen of een toeslag hoeven aanvragen.’
* * *
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2021/12/data80105716-cd624a.jpg){kind=link}
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2021/05/data71423972-eef90e.jpg){kind=link}
