Huidig Nederlandse Belastingstelsel, werkt maatschappelijke polarisatie in de hand

20 september 2016 by rudi

Semanur zegt: ‘Derde dinsdag in september 2016. Het Haagse circus rond de-vrouw-met-het-hoedje barst los op die vierkante meter rond de Kaasstolp. Welke creatie draagt minister Miep en wat doet minister Trijn dit jaar op?’ ze grinnikt, ‘maf theater blijft kijkers trekken. Intussen groeit de afstand tussen arbeid en vermogen gestaag en die kloof wordt door politici vergroot. Wat ze daar in Den Haag ook voor mooie sprookjes vertellen. Ik vind de uitspraken van emeritus Leo Stevens alarmerend genoeg om op onze site te plaatsen. Ik ga zijn nieuwe boek kopen en behandelen in mijn werkgroepen.

De scheefgroei vanwege de oneerlijke verdeling van onze nationale koek, brengt maatschappijbrede onvrede teweeg. De cartoon van Jos Collignon in de Volkskrant van vandaag past daar helemaal bij.’
‘De Haagse poppenkast,’ beaamt Marieke, ‘het lijkt of het ieder jaar erger wordt. Hoe beroerder de werkelijkheid, hoe bonter het Haagse toneel.’

Roeland leest voor uit het Financieële Dagblad en de NRC: ‘Een belastingstelsel dat door belastingplichtigen niet wordt vertrouwd, is gevaarlijk. Het leidt tot sociale ongelijkheid, frustratie en polarisatie. „We moeten al alle zeilen bijzetten om de samenleving bij elkaar te houden. Dus moet je een geloofwaardig belastingstelsel hebben. We moet vermijden dat de gewone burger zich afkeert van de heffende overheid. „Er is op verschillende niveaus schadelijke scheefgroei ontstaan.” Aldus Leo Stevens. Zaten er maar een paar klonen van Leo Stevens in de regering.’
‘Stevens zegt het recht voor z’n raap,’ zegt Semanur, ‘hier in de NRC bijvoorbeeld: daarbij heeft de huidige belastingwetgeving door fiscaal beleid van verschillende kabinetten ongelijkheid in de hand gewerkt. We moeten al alle zeilen bijzetten om de samenleving bij elkaar te houden.’
Marieke stelt voor om het interview met Leo Stevens en de resultaten van het Volkskrantonderzoek door I&O, zoals afgelopen zaterdag in de krant stond, op de blog te zetten. Voor de jongelui. ‘Dat schetst de randvoorwaarden waarbinnen de politiek moet werken en dat is meer dan voldoende. Al de “analyses” die we ongetwijfeld over ons krijgen uitgestort kunnen we gewoon laten liggen, want die herhalen vooral zelfgenoegzame oefeningen in nietszeggendheid. Het is nog mooi weer, dus we gaan naar buiten.’
Roeland wil twee links van de Russische nieuwssite Sputnik eraan toevoegen. ‘Sputnik meldt dat de Chinezen naar een gouden standaard lijken te willen, vanwege de tastbaarheid van het edelmetaal. En nog een interessant artikel waarin wordt uitgelegd waarom en hoe de Chinezen gebruik maken van de hegemonie van de Amerikaanse dollar. Zulke artikelen zie je in onze media niet en de jongelui moeten toch kennis nemen van wat er buiten Den Haag en Brussel zoal gebeurt.’

♣

Volkskrant 13 september 2016 | Fiscaal expert Leo Stevens: ‘Voor politici zijn de Nederlandse belastingen niet alleen een middel om geld op te halen, maar ook om kiezerswensen te vervullen. Daardoor is het stelsel steeds ingewikkelder geworden. Wie de belastingen wil vereenvoudigen grijpt daardoor steeds dieper in in het leven van de belastingbetaler.
Vandaag komt hij, samen met Arjan Lejour van het Centraal Planbureau, met het boek Geloofwaardig belasting heffen. Het is een recept voor een aanzienlijk eenvoudiger, eerlijker en opener belastingstelsel, vindt Stevens zelf. ‘De burger belasten naar draagkracht’, zo simpel kan het zijn. ‘Weg met fiscaal hobbyisme van politici om vooral de achterban te plezieren ten koste van de rest. Dat maakt het stelsel ingewikkeld en vaak werkt het fiscale speeltje averechts.’

Philip de Witt Wijnen (NRC 16 sept. 2016) interview met Fiscaal expert Leo Stevens: ‘We hebben een geloofwaardig stelsel nodig’

Robert Giebels & Raoul du Pré (Volkskrant 17 september 2016): ‘Kiezers zeggen ‘nee’ tegen beleid van Rutte II’
Sputnik (2016.09.15) ‘Gold Yuan: Post-Dollar World Order Emerging in Eurasia’
Sputnik (2016.09.19): ‘Reason Why China Benefits From Global Hegemony of Dollar’

Dure vluchtelingen

4 mei 2016 by rudi

Semanur: ‘Meneer Juncker wil EU-landen die weigeren migranten op te nemen beboeten voor een bedrag van rond de 250.000 euro per geweigerde (‘reject’, mooie term). Dat zou bijvoorbeeld Hongarije kunnen komen te staan op een totaalboete van € 323.000.000, omdat het land een quotum van 1.294 migranten moet opnemen en dat tot nog toe weigert. Daarna komt Polen. Geen prettige perspectieven.’
Ilham: ‘Zeker niet prettig. Dit migrantendrama werkt voor de arme Oost-Europese landen altijd als lose-lose situatie uit en voor de migranten ook. Immers wanneer Hongarije, Polen, enzovoort migranten toelaten, moeten ze die voeden, huisvesten, medische zorg verstrekken, onderwijs geven en de rest. Dat kost ook geld, maar daarop kunnen ze dan desnoods zelf beknibbelen tot onder die 250.000 euro de man. Alleen weten ze niet hoe lang ze voor die nieuwkomers moeten zorgen. Weigeren ze, dan moeten ze die boetes betalen.’
Semanur: ‘Misschien kunnen ze toch beter de migranten formeel toelaten, omdat veel migranten helemaal niet naar Hongarije, Polen, Slowakije en zo willen. Dan zouden de migranten door meneer Juncker en Timmermans moeten worden gedwongen dat betreffende land in te gaan en dat legt de bal terug bij de EU-bobo’s…..
Momenteel blijven er al zo’n 6.000 plekken onbenut, waarvan 100 in Polen, 1.298 in Bulgarije en 40 in Slovenië. De migranten willen niet naar die landen, ze willen vooral naar Zweden, Duitsland of Engeland. Wat een ellende ook voor die vluchtmensen!’
‘Ja, eigenlijk is het pure waanzin,’ verzucht Ilham, ‘een onwillige bevolking die onwillige nieuwkomers door de strot krijgt geduwd. Dat vraagt om moeilijkheden.’
Semanur: ‘Het zal in ieder geval niet de beste kanten van de mens naar boven brengen, vrees ik. Hoe dat eventuele ‘afkopen’ van asielmigrant-verplichtingen in de praktijk zijn beslag zou moeten krijgen zie ik ook niet, want ook die “afgekochte” mensen moeten ergens blijven? Tenminste, ik neem niet aan dat die worden verdronken, of verbrand, vergast, verpulverd en noem maar op. ….? ‘
Ilham: ‘Het wordt extra schrijnend vanwege het opheffen van de visumplicht voor Turkije. Dat is positief, we kunnen vrij naar nog een land reizen en de Turken kunnen vrij hierheen, maar dan die Syrische sloebers die niemand wil …..! Hartverscheurend. Dat bombarderen in Syrië moet ophouden.’
‘Waarom denk jij dat Amerika zo graag wil dat de NAVO-landen openlijk en formeel mee gaan vechten in Syrië?’ vraagt Semanur, ‘Dan zijn ze medeplichtig! Dan wordt de eventuele onduidelijkheid voor bomslachtoffers nog meer verdund en versluierd dan ze toch al is.’
‘Vergeet het grote geld niet, dat aan oorlog verdiend wordt,’ brengt Ilham in herinnering. ‘Sputnik‘ meldt net dat het Pentagon en de Amerikaanse wapenfabrikant Lockheed een contract van 1.3 biljoen dollars hebben getekend voor 13 extra F-35 gevechtsvliegtuigen. Dus 13 miljoen miljoen, 10 tot de twaalfde macht, twaalf nullen! Hoeveel vluchteling kun je daarvoor afkopen?’
‘Op die Lockheed deal zal op sommige plaatsen heus de champagne royaal worden ontkurkt,’ zegt Semanur met een wrange grijns. ‘Die vluchtelingen, ach, die strijken zeker niet dáár neer. Oorlog is altijd goed voor “de” economie en voor de technische vooruitgang. Dus Prosit!’

Belastingparadijzen en brievenbusfirma's ….

4 april 2016 by admin

NRC, 04 april 2016
“De gegevens over kapitaalvlucht naar belastingparadijzen van privévermogen van superrijken zijn onthuld door het internationale mediacollectief International Consortium of Investigative Journalists. Het ICIJ zegt zich te baseren op een database van 11,5 miljoen documenten, e-mails, spreadsheets en andere bestanden afkomstig van het Panamese adviesbureau Mossack Fonseca. Dat bureau dat sinds 1986 bestaat is wereldwijd een van de grootste op het gebied van het opzetten van brievenbusfirma’s.
ICIJ heeft documenten over in ieder geval 214.000 vennootschappen. Meer dan de helft daarvan werd opgericht op de Britse Maagdeneilanden. Naar verwachting zal ICIJ, dat het huidige onderzoek de Panama Papers heeft gedoopt nog meer bevindingen publiceren.
Hoe ’s werelds rijken en machtigen via buitenlandse belastingparadijzen om hun miljoenen parkeren, heeft een internationaal netwerk van 376 onderzoeksjournalisten nu blootgelegd. Betrokken zijn onder anderen twaalf (voormalige) regeringsleiders, onder meer uit Saoedi-Arabië, Azerbajdzjan en Argentinië, de huidige president van Oekraïne en de entourage rondom de Russische president Vladimir Poetin.
Ook de IJslandse premier Sigmundur Gunnlaugsson gebruikte een vennootschap in een belastingparadijs. De Nederlandse Belastingdienst gaat de documenten „met belangstelling lezen”, aldus directeur Albert van der Meer maandag op Radio 1. President Varela van Panama heeft volledige medewerking beloofd aan eventuele onderzoeken naar illegale praktijken.
Volgens ICIJ tonen de gelekte documenten aan dat er voor 2 miljard dollar omgaat in vennootschappen in de belastingparadijzen die gelinkt zijn aan vertrouwelingen en vrienden van de Russische president Poetin. Sommigen staan op internationale sanctielijsten.
De Russische cellist en dirigent Sergej Roldoegin, een jeugdvriend van Poetin en de peetvader van diens dochter, speelt een hoofdrol. Hij staat niet op sanctielijsten.”
Follow the Money – 26 oktober 2015
“Ewald Engelen over het nieuwe boek van econoom Gabriël Zucman, die berekent dat honderden misgelopen miljarden zich ophopen in belastingparadijzen en zich verbijsterd afvraagt waarom de EU de ex-baas van zo’n ‘rovershol’ tot president van de Europese Commissie koos.
Belastingontwijking is een plaag. Dat stelt de Franse econoom Gabriël Zucman in zijn zojuist verschenen Hidden Wealth of Nations: The Scourge of Tax Havens. Ik ben het hartgrondig met hem eens. Het holt de belastinggrondslag uit; het herverdeelt de kosten van het onderhoud van onze infrastructuur van rijk naar arm; het ondermijnt fiscale solidariteit; het voedt politiek wantrouwen; het creëert een ongelijk speelveld voor al die bedrijven die hun activiteiten niet achter brievenbusmaatschappijen kunnen verstoppen of blikken bespottelijk dure advocaten en fiscalisten kunnen opentrekken. Het is diefstal.
Vooral voor Luxemburg heeft Zucman geen goed woord over. Hij verwijt Luxemburg onder leiding van Juncker het verlies van de staalindustrie te hebben opgevangen door een financieel rovershol op te tuigen.
Door private partijen als EY, PwC, KPMG en Deloitte in staat te stellen de Luxemburgse soevereiniteit als koopwaar te slijten aan multinationals en superrijken is Luxemburg in de afgelopen twee decennia uitgegroeid tot een belastingparadijs dat mondiaal zijn gelijke niet kent. Besloeg de staalindustrie in de jaren zeventig nog de helft van de economie, anno 2015 is die rol met veertig procent van het binnenlands product bijna volledig overgenomen door de ontwijkingsindustrie.
Rovershol Luxemburg
Inmiddels mag Luxemburg zich de welvarendste lidstaat van de EU noemen. Daar plukt de modale Luxemburger echter nauwelijks de vruchten van, dat doet wél de financiële elite die de onroerendgoedprijzen in Luxemburg naar recordhoogtes stuwt. Zucman noemt het groothertogdom een ‘economische kolonie van de internationale financiële sector’ in het hart van Europa, die nu al jarenlang de strijd tegen belastingparadijzen dwarsboomt. In dat licht bezien is het onbegrijpelijk dat het Europees Parlement akkoord is gegaan met de benoeming van Juncker tot president van de Europese Commissie. De goede man was als minister van Financiën van 1989 tot 2009 de baas van het Luxemburgse rovershol.”

De 'coming out' van een casino-kapitalist

10 januari 2016 by rudi

casino economie casino capitalism

Het advies van Balzacs Vautrin en Thomas Piketty

6 november 2014 by rudi

Jerry Mager,
gepost op WorkInProgress – 2014 nov. 06,07

‘Against political tyranny and injustice Revolution is a weapon. But what counsels of hope can Revolution offer to sufferers from economic privation, which does not arise out of the injustices of distribution but is general? ….
The bankruptcy and decay of Europe, if we allow it to proceed, will affect every one in the long-run, but perhaps not in a way that is striking or immediate.’
John Maynard Keynes (1920:277): The economic consequences of the peace
Ik wil het niet pikken
Maar ik weet niet hoe
Dat gevoel maakt me treurig
En mateloos moe
Ik wil het niet pikken
Maar ik krijg het zuur
Ze sturen je toch van de kast naar de muur
Ze sturen je toch van de kast naar de muur
Cornelis Vreeswijk – Ik wil ’t niet pikken

In zijn Capital in the 21st Century wijdt Thomas Piketty nogal wat woorden aan de boef Vautrin, een personage uit Vader Goriot van Balzac. In hoofdstuk 7 citeert Piketty (239-40; ik verwijs naar de Engelse uitgave) een lange passage uit Balzac, waarin Vautrin de jonge, arme, edelman Eugène de Rastignac ervan probeert te overtuigen dat hij veel beter een rijke erfgename aan de haak kan slaan, dan inzetten op nijver studeren en hard werken om later een inkomen te verwerven.
Zelfs indien Rastignac na lang ploeteren een succesvolle jurist zou worden dan nog zou hij volgens Vautrin nooit kunnen hopen een inkomen te scoren dat zelfs maar in de buurt zou komen van het inkomen dat het kapitaal van Victorine zou opleveren.
Eugène heeft zeker oren naar Vautrins advies, maar hij is niet bereid tot een moord om zijn doel te bereiken. Want om Victorine van de erfenis van haar vaders fortuin te verzekeren, dient eerst haar halfbroer uit de weg geruimd te worden. Vautrin is bereid die klus te klaren, maar Rastignac vindt een moord te ver gaan.
Het boosaardige element in deze plot is de moord, niet het huwen-omwille-van-geld.
Piketty komt uit zijn boek naar voren als een sympathieke persoon, een econoom met gevoel voor humor en understatement, die het hart op de juist plaats heeft en er morele principes op na lijkt te houden. Dat maakt hem – zeker als romanpersonage – tegelijk ook ietwat naïef. Maar schijn kan bedriegen, en dat maakt Capital in the 21st Century toch weer de moeite waard.
Weliswaar beweert Piketty op pagina 241 dat Vautrins filosofie vandaag de dag geen opgeld meer doet, omdat de wereld is veranderd: ‘Today, even though all sorts of inequalities have reemerged, and many beliefs in social and democratic progress have been shaken, most people still believe that the world has changed radically since Vautrin lectured Rastignac’, maar volgens mij gelooft hij daar niets van en debiteert hij louter politiek correcte teksten in dienst van de humor.
Piketty: Want, wie zou vandaag de dag een jonge rechtenstudent aanraden zijn studie te staken en de strategie van een crimineel te volgen om vooruit te komen in de wereld? Er zullen best situaties denkbaar zijn dat iemand er verstandig aan doet om de kans op een grote erfenis niet te versmaden, maar …… in het overgrote deel van de gevallen zal het niet alleen moreel de voorkeur verdienen om te vertrouwen op studie, werk en succes in je werk, maar biedt dat ook de grootste zekerheid (‘ In the vast majority of cases, however, it is not only more moral but also more profitable to rely on study, work, and professional success.’).
Ik kan me niet voorstellen dat Piketty hier zijn lachen heeft kunnen houden en dit echt gelooft. Dat hij zulke dingen schrijft, draagt naar mijn overtuiging enorm bij tot het succes van zijn boek: hij beschrijft hoe rotzakken rijk worden, maar raadt meteen iedereen met klem af net zo te werk te gaan als de rotzakken. Althans, wanneer je niet in de positie verkeert waarin je dat ongestraft kunt flikken en er mee wegkomt.
Lees zo’n zin als deze (241) eens: ‘Indeed, Vautrin’s lesson to some extent ceased to be valid in twentieth century Europe, at least for a time’; tot op zekere hoogte en tenminste voorlopig. Om te smullen. Wat zou er in het Frans staan?
Waarom sappelen als wetenschapper, als je met veel minder moeite hun baas (manager) kunt zijn?
Vautrins advies aan Rastignac is namelijk helemaal van deze tijd, wanneer je het aanpast aan de tijdgeest: word manager en/of ga de polletiek in! Zou Balzac dit verhaal nu hebben geschreven, dan zou Vautrins advies aan Eugène de Rastignac luiden: maak je studie desnoods af, maar zorg er zo vroeg mogelijk in je leven voor dat je je bij alles richt op of manager worden, of de politiek ingaan (rechten is daarvoor een geschikte studie, want in Balzacs tijd bestond vakken als management en bestuurskunde nog niet).
Dat betekent dat je al tijdens je studententijd moet beginnen met netwerken, lid moet worden van de juiste verenigingen en clubs en je inwerken bij bepaalde coterietjes en kongsi’s. Je wordt namelijk vooral rijk door en via je kennissen en niet meteen vanwege je kennis. Want, zo pepert Vautrin het Rastignac in, zonder kruiwagens ben je ook met een dure en degelijke opleiding nog helemaal nergens. Met hard en eerlijk werken alleen kom je er niet. De vette benoemingen en profijtelijke posten worden namelijk onderling verdeeld door de leden van het establishment.
Dat de outlaw Vautrin zo wereldwijs blijkt, is niet verwonderlijk. Vautrin komt uit een andere biotoop, een andere wereld, hij staat als het ware buiten de beschaving. Hij is tevens ‘ervaringsdeskundige’.
Vautrin is vergelijkbaar met Magwitch uit Dickens’ verhaal ‘Great Expectations’. Ook in het verhaal van Dickens spelen erfenissen en opleiding een belangrijke rol. De ‘scholing’ van Pip komt neer op ‘getting an education’ d.w.z. Pip leert zich gedragen zoals dat in gegoede kringen betaamt en hij moet de juiste relaties en contacten opdoen – en t.z.t. een rijke erfgename trouwen.
Manager en beroepspoliticus, dat zijn tegenwoordig immers de meest profijtelijke ‘beroepen’ met uitgelezen kansen voor een handige jongen of slimme meid met een gelikte effectieve ‘performance’ om relatief snel een flink fortuin bij elkaar te scharrelen.
Piketty beweert dat ook, maar verspreid over het hele boek, zeer bedekt en uitermate impliciet.
Lees bijvoorbeeld in ‘Capital’ de paragrafen over ‘The Illusion of Marginal Productivity ‘ (330-333), direct gevolgd door The Takeoff of the Supermanagers: A Powerful Force for Divergence (333-335; de obscene salarissen zijn bijna alleen vanuit ‘politieke’ posities te verklaren), ‘meritocratisch extremisme’ (416-418; meritocratie lees ik bij Piketty veelal in de betekenis van kleptocratie) en de paragraaf onder het bijna retorische kopje: ‘Do Educational Institutions Foster Social Mobility?‘ (484-487). Nou neen, niet zondermeer, je moet weliswaar voor veel geld formeel een diploma en titel kopen, maar dat is pas het begin en nog niet het halve werk. Zonder kruiwagens ben je met je opleiding en CV vervolgens nog nergens.
Piketty heeft het niet alleen maar over Franse (en Engelse) klassieken. Zo pakt hij in de paragraaf ‘The Society of Petits Rentiers’ (418) diverse Amerikaanse TV-series kwalificerend bij de kladden.
Ook aardig vind ik dat hij het bij de serie Mad Men (156), over een reclamebureau met de naam ‘Sterling Cooper’, alleen heeft over de overname door deftige Engelse aandeelhouders. Geen hint aan de zeepbellenblazerij waarmee het bureau miljoenen bijeen raust. Als je een toepasselijke metafoor voor zeepbellen zoekt, dan zit je bij Mad Men goed.
Ik herlees Capital momenteel met veel plezier en ik ben benieuwd welk lot het boek en de auteur zijn beschoren.
Tip:
vergelijk de dochters van Vader Goriot onder andere met de dochters van Shakespeares King Lear [Zie o.a. Jonathan Dollimore (1984): Radical Tragedy: Religion, Ideology and Power in the Drama of Shakespeare and his Contemporaries – i.h.b. hfst. 12: 189-203 / Chicago / ISBN: 0-226-15538-2] Lees bijvoorbeeld Ayn RandsAtlas Shrugged en bekijk de personages met hun filosofieën door Piketty’s bril.
Lezen:
Thomans Piketty (2014): Capital in the 21st Century / Cambridge, Mass. – London: Beknap Harvard U / ISBN: 978-0-674-43000-6
Robert M. Solow (april 2014): Thomas Piketty Is Right – Everything you need to know about ‘Capital in the Twenty-First Century’
http://en.wikipedia.org/wiki/Robert_Solow
http://www.newrepublic.com/authors/robert-m-solow
John Maynard Keynes (1920): The economic consequences of the peace / London: Macmillan; de tekst is vrij te lezen via Project Gutenberg –http://www.gutenberg.org/cache/epub/15776/pg15776.txt
Lezenswaardig zijn hoofdstuk 1 en hoofdstuk 6 tot het eind van het boek. Denk aan de situatie waarin ‘het Project Europa’ zich momenteel bevindt. Bijna griezelig, uncanny, unheimisch, hoe Keynes het lijkt te voorvoelen. Keynes (4) verwijst naar romans van Thomas Hardy (The Dynasts) en Leo Tolstoi (Oorlog en vrede).
Cornelis Vreeswijk – Ik wil ’t niet pikken http://www.songteksten.nl/songteksten/60825/cornelis-vreeswijk/ik-wil–t-niet-pikken.htm –   http://www.youtube.com/watch?v=hvzi_vidAdQ

Interessant in dit verband:
Inside Job uit 2010 geregisseerd door Charles H. Ferguson over de financiële crisis die ontstaat aan het einde van van het eerste decennium van de 21e eeuw. De film gaat volgens Ferguson over “de systematische corruptie van de Verenigde Staten door de sector financiële dienstverlening en de gevolgen van die systematische corruptie.”    http://nl.wikipedia.org/wiki/Inside_Job
Jeff Madrick (sept. 2014): Seven Bad Ideas: How Mainstream Economists Have Damaged America and the World / Alfred A. Knopf. / ISBN 10: 0307961184 – ISBN 13: 9780307961181 (hbk)   http://en.wikipedia.org/wiki/Jeff_Madrick
Review door Paul Krugman in de NY Times van 25 september 2014 http://www.nytimes.com/2014/09/28/books/review/seven-bad-ideas-by-jeff-madrick.html?_r=0
Paul Krugman over Madricks boek: ‘Adam Smith used the phrase “invisible hand” only once in “The Wealth of Nations,” and he probably didn’t mean to say what most people now think he said. But never mind: Today the phrase is almost always used to mean the proposition that market economies can be trusted to get everything, or almost everything, right without more than marginal government intervention.
Is this belief well grounded in theory and evidence? No. As Madrick makes clear, many economists have, consciously or unconsciously, engaged in a game of bait and switch. On one side, we have elegant mathematical models showing that under certain conditions an unregulated free-market economy will produce an efficient “general equilibrium,” in the sense that nobody could be made better off without making anyone worse off.
Yet as Madrick says, these assumed conditions — including the assumption that people “are rational decision makers, and that they have all the price and product information they need” — are manifestly not met in practice. What, then, do the elegant models tell us about the real world? ‘
Jeff Madrick: Innovation: The Government Was Crucial After All / NYRoBooks, April 24, 2014   http://www.nybooks.com/articles/archives/2014/apr/24/innovation-government-was-crucial-after-all/
Paul Krugman: Why Weren’t Alarm Bells Ringing? NYRoB, october 23, 2014 / review van Martin Wolf: The Shifts and the Shocks: What We’ve Learned—and Have Still to Learn—from the Financial Crisis.

‘[R]eal democracy and social justice require specific institutions of their own, not just those of the market, and not just parliaments and other formal democratic institutions.’
Piketty (2014:424): Capital

Piketty: van een ‘gewone’ rentenier-maatschappij naar een maatschappij van manager-renteniers

31 oktober 2014 by admin

door Jerry Mager gepost
op WorkInProgress 2014 oktober 31, november 01-03

‘To a large extent, we have gone from a society of rentiers to a society of managers, that is, from a society in which the top centile is dominated by rentiers … to a society in which the top of the income hierarchy, including to upper centile, consists mainly of highly paid individuals who live on income from labor. One might also say, more correctly (if less positively), that we have gone from a society of superrentiers to a less extreme form of rentier society, with a better balance between success through work and success through capital. ‘
Thomas Piketty (2014:278): Capital in the 21^st Century

De onlangs afgeronde parlementaire enquête naar zelfverrijking van en door incompetente managers en blunders van (politieke) bestuurders die dat graaien faciliteerden, illustreert andermaal en nadrukkelijk waarom we het verhaal van Thomas Piketty liever serieus moeten nemen.
De voorzitter van de enquêtecommissie, onafhankelijk Kamerlid (ex-PVV) Roland van Vliet: ‘ “De verantwoordelijken kregen van ons de kans in het openbaar het boetekleed aan te trekken. … Het gebeurde veelal niet. Ondervraagden haalden hun schouders op en wezen naar anderen. Ontluisterend”.’
Deze verantwoordelijke individuen voor het debâcle bij de woningbouwcorporaties behoren nagenoeg allen tot de categorie grootverdieners (aspirant-supermanagers) die Piketty bedoelt als hij het met een understatement heeft over de minder extreme vormen van rentenieren die vandaag de dag gangbaar zijn. Immers, de veelverdieners ontvangen hun vorstelijke inkomens officieel en formeel weliswaar uit werk, maar het grote geld dat ze daarvoor wordt toegeschoven, staat in geen verhouding tot de toegevoegde waarde die zij middels hun baan genereren.Piketty (335): “If executive pay were determined by marginal productivity, one would expect its variance to have little to do with external variances. In fact, we observe just the opposite: it is when sales and profits increase for external reasons that executive pay rises most rapidly.” Dit fenomeen heet ‘pay for luck’.
Sterker nog: zoals de enquête naar de managers van woningcorporaties laat zien, veroorzaken onbetrouwbare beunhazen een grote financieel-maatschappelijke ravage, waarvoor ze blijkbaar niet materieel ter verantwoording kunnen worden geroepen.
De enquête is voorbij en een enkele journalist schrijft dat ‘ze onder uit de zak hebben gekregen’, maar die ‘ze’ mogen evengoed doodleuk in hun villa’s blijven wonen en in hun Maserati’s rondrijden, of op het pluche kleven van een riant-betaalde publieke functie. Ze fungeren als rolmodel voor vele aspirant-zwendelaars.
zware verantwoordelijkheid
Het meest gebruikte argument dat deze grootverdieners hanteren is dat zij zo’n zware verantwoordelijkheid torsen. Hun ontluisterende optreden bij de enquête bewijst onomstotelijk dat ze die loodzware last van verantwoordelijkheid helemaal niet hebben getorst. Wanneer aantoonbaar blijkt dat ze er een potje van hebben gemaakt, halen ze de schouders op en wijzen ze naar anderen.
Wel, wanneer ze achteraf die verantwoordelijkheden afwijzen of ontkennen moeten ze de kennelijk te veel en ten onrechte aan hen uitbetaalde salarissen maar teruggeven. Zo simpel is dat.
Desniettemin blijven lidmaten van die zelfde groep schreeuwen om meer geld vanwege de zware verantwoordelijkheden die ze zouden torsen. 170.000 euro, inclusief onkostenvergoedingen en pensioenbijdrage vinden ze zij een fooi … ‘ zo bleek gisteren. Willem van Hassel, sprekend namens het nationaal register van commissarissen, zei met zoveel woorden dat het hem niets verbaast dat mensen nu al proberen de regelgeving te omzeilen, bijvoorbeeld door zowel in dienst te zijn van een ziekenhuis als een woningcorporaties. Zo bereikt een bestuurder tenminste een ‘aanvaardbaar niveau’ in zijn salaris. ‘
Let wel, vlak na de ontluisterende resultaten van deze enquête beweert deze manager brutaal dat ‘mensen (!) nu al proberen de regelgeving te omzeilen, bijvoorbeeld door zowel in dienst te zijn van een ziekenhuis als een woningcorporaties.’
Oud CDA-staatssecretaris Yvonne van Rooij is nu voorzitter van de Vereniging van Ziekenhuizen en zij ‘ weet: “De verantwoordelijkheid als bestuurder van een ziekenhuis is vele malen groter dan die van een minister”. ‘
Wat valt hiertegen te doen? Massaal José Saramago’s boek ‘De stad der zienden’ kopen, of Paolo Virno’s ‘A Grammar of the Multitude’ (vrij op internet) en lezen, en niet meer naar de stembus?
In ieder geval staat het representatieve kiessysteem zoals we dat nog steeds hanteren, alweer ter discussie. We krijgen met stemmen op een politiek merk (een partij of lijsttrekker), niet de juiste personen op het pluche en achter de knoppen, en dat is intussen een zwaar understatement. (Zie David van Reybrouck: Tegen verkiezingen – http://www.youtube.com/watch?v=JG1w-SiFN4s)

‘The world to come may well combine the worst of two past worlds: both very large inequality of inherited wealth and very high wages inequalities justified in terms of merit and productivity (claims with very little factual basis, as noted). Meritocratic extremism can thus lead to a race between supermanagers and rentiers, to the detriment of those who are neither.’
Thomas Piketty (2014:417): Capital in the 21st Century

Thomas Piketty (in de Groene Amsterdammer 23.10.2014) gelooft niet dat het huidige neoliberale systeem op instorten staat. Daarvoor zijn de manipulatieve middelen waarover degenen beschikken die belang hebben bij het in stand houden van deze constellatie en gang van zaken, te effectief. Piketty: ‘Ik ben er niet zeker van dat we aan de vooravond staan van een ineenstorting van het systeem, althans niet vanuit een puur economisch gezichtspunt bezien. Veel hangt af van politieke reacties en van het vermogen van de elites om de rest van de bevolking ervan te overtuigen dat de huidige situatie aanvaardbaar is. Als er sprake is van een effectief overtuigingsapparaat is er geen reden waarom het systeem niet zou kunnen blijven bestaan zoals het is. Ik geloof niet dat strikt economische factoren de ondergang ervan kunnen bespoedigen.’
Piketty heeft ongetwijfeld een punt. In een maatschappij waar je als disc jockey en speelgoedwinkelier multimiljardair kunt worden met televisieprogramma’s als Big Brother en The Voice, bestaat weinig reden voor hoop op effectieve kritiek vanuit de massa van het klootjesvolk, laat staan een revolutie. Beluister ‘De bekommerde socialist’ van Cornelis Vreeswijk maar eens.

verkommerende socialisten
Degenen die het van het oudsher voor dat volk werden geacht op te nemen, de Volksvertegenwoordigers, de politici, zijn evenmin in the picture. Zij hebben zich merendeels met hart en ziel aan de financiële poppenspelers verkocht en overgeleverd. Zij kiezen voor hun comfortabele baan met riante veilige inkomens en gezekerde financiële garanties. Het interview met oud PvdA-Staatssecretaris van Financiën Willem Vermeend in de Trouw-bijlage Letter & Geest van zaterdag 1 november 2014 is illustratief.
Enkele citaten van de PvdA’er Vermeend uit dat Trouw-interview: “Welke verdeling van inkomen en vermogen goed is, is een kwestie van smaak, van ideologie. Voor de VS durf ik de stelling wel aan dat de ongelijkheid zo extreem is geworden dat het de economie schaadt. Dat zeggen ook het IMF en de Oeso. Maar in Nederland gaat dat niet op. Een gelijkmatiger verdeling kan beter zijn, maar niemand weet precies welke grens goed is, daar is geen wetenschappelijk bewijs voor.”
Ik heb zelf de grootste herziening van het belastingstelsel gedaan, samen met Gerrit Zalm [VVD], in 2001. …. We moeten wat anders verzinnen, dachten we, en dat was box 3. We zijn de vermogens volgens een fictief rendement, 4 procent, gaan belasten. Nu zijn de mensen boos, omdat ze op hun spaargeld maar 1 of 2 procent rente krijgen. Dat begrijp ik wel. Het systeem belast kleine vermogens van mensen die alleen maar banksparen relatief zwaar.”
Over de WRR-studie ‘Ongelijkheid in Nederland’, zegt Vermeend: “Dat was een slecht rapport. Ik ben echt heel kritisch over die WRR-studie en ik ben niet de enige. Dat was een puur politiek stuk, ze hebben de verkeerde auteurs gekozen.”
Vermeend is ongetwijfeld een kundig fiscalist en een bekwaam bureaucraat, maar mist de ideologische inhoud en het ideëen-goed dat je bij een sociaaldemocraat mag verwachten. Hier wordt het ideologische vacuüm bij de PvdA op een akelige manier zicht- en voelbaar. We zitten intussen opgescheept met dat belastingstelsel van Zalm-Vermeend. Het is met die PvdA intussen van kwaad tot erger gegaan. Dat merken we iedere dag opnieuw.
In de Volkskrant van 03.11.14 meldt Wilco Dekker: “Volgens het kabinet valt de vermogensongelijkheid in Nederland mee. De scheve vermogensverdeling is ‘fors gedaald gedurende de 20ste eeuw en de afgelopen twintig jaar stabiel’, schreven de bewindslieden Asscher (PvdA, Sociale Zaken) en Wiebes (VVD, Financiën) half september aan de Tweede Kamer.
Volgens de Utrechtse hoogleraar Bas van Bavel, die betrokken was bij het WRR-project, is die conclusie gebaseerd op ‘broddelwerk’. In de belangrijkste grafiek in de Kamerbrief, die over de vermogensverdeling vroeger en nu, worden volgens hem heel verschillende gegevens aan elkaar gekoppeld. ‘Dat kan echt niet’, aldus Van Bavel.”
Engelse toestanden
In zijn laatste boek – The Establishment and How They Get Away with It – stelt Owen Jones onomwonden vast dat politici en leden van de Britse Arbeiderspartij (Labour) met de neoliberale wind meewaaien, omdat zulks ze in staat stelt hun eigen zakken te vullen: ‘Jones attempts to understand why the Labour Party became so drastically conformist in its politics, and comes to the conclusion that, although unmoved by neoliberalism as an ideology, it was quite comfortable with it as a means of lining pockets ‘ schrijft Owen Hatherley. Een uitvoerige bespreking van Jones’ boek door Owen Hatherley staat vrij toegankelijk op de site van de London Review of Books.
Nota bene! Owen Jones beschrijft Engelse toestanden. In Nederland zijn zulke toestanden natuurlijk ondenkbaar.

‘[T]he Italian Socialist Party is no different from the English Labour Party. It is revolutionary only in terms of general statements contained in its programme. It runs the permanent risk of becoming an easy prey for adventurers, careerists and ambitious men without politcial capacity or seriousness.
[T]he Socialist Party is exposed – just like the Popular Party, which represents the most backward classes in the Italian population – to all the pressures of the masses. It shifts and alters its colours as the masses shift and alter their colours.’
Antonio Gramsci (1929,1977:337): The Communist Party

Let wel, Gramsci schrijft niet over de Nederlandse PVV, VVD, D66, PvdA en die andere Haagse coterietjes die vandaag de dag politiek de dienst in Nederland lijken uit te maken, maar over Italië en Engeland, begin vorige eeuw.
Ook de politiek filosofe Chatal Mouffe (p.60) constateert dat in veel (Europese) landen ‘centrum-linkse regeringen een belangrijke rol speelden in het proces van deregulering en privatisering dat bijdroeg aan de consolidatie van de neoliberale hegemonie.‘ Dit is volgens haar een van de hoofdoorzaken voor het tenenkrommende geldverslindende gemodder en peperdure, gevaarlijke, geklungel bij de implementering van ‘Het Project Europa’.

‘[I]t is necessary to realize that the current crisis is a civilizational one, not restricted to economic and financial factors but also affecting our very model of development. What is at stake is a new vision which retrieves the positive aspects of social democracy in the field of social rights but goes much further in several crucial areas, integrating economic questions with social, environmental and political ones.’
Chantal Mouffe (2013:61): Agonistics

LEZEN
Bart Zuidervaart – Trouw 31/10/2014: ‘Hoofdrolspelers haalden hun schouders op. Ontluisterend’
http://www.trouw.nl/tr/nl/4500/Politiek/article/detail/3779758/2014/10/31/Hoofdrolspelers-haalden-hun-schouders-op-Ontluisterend.dhtml
Romana Abels – Trouw 09/10/2014: Bestuurders publieke sector vinden ministerssalaris écht te weinig http://www.trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/3764800/2014/10/09/Bestuurders-publieke-sector-vinden-ministerssalaris-echt-te-weinig.dhtml
Xander van Uffelen – Volkskrant 31 oktober 2014: Woningcorporaties: verwacht niet te veel van wettelijke wijzigingen http://www.volkskrant.nl/economie/woningcorporaties-verwacht-niet-te-veel-van-wettelijke-wijzigingen~a3779372/
Thomas Piketty (2014): Capital in the 21st Century / London – Cambridge, Mass.: Belknap Harvard UP / ISBN: 978-0-674-43000-6 (hbk)
Inmiddels is er een Nederlandse vertaling uit en zijn er een aantal ‘draagbare Piketty’s’ op de markt gebracht. Suggestie: een How to Bluff Your Way Through TP is ongetwijfeld een gat in de markt, voor met Sinterklaas-en-Zwarte-Piet
‘Tot de zon ontploft’. David Graeber en Thomas Piketty in gesprek over kapitaal, schuld en toekomst’ in de Groene Amsterdammer nr. 43; 23 oktober 2014: 18-21; gespreksmoderators: Joseph Confavreux en Jade Lindgaard. Nummers van De Groene zijn in pdf online neer te laden voor 3 of 4 euri
Owen Hatherley: Who will stop them? , een review van Owen Jones (2014): The Establishment and How They Get Away with It / Allen Lane / ISBN: 978 1 84614 719 7 London Review of Books, Vol. 36 No 20 · 23 October 2014 –   http://www.lrb.co.uk/v36/n20/owen-hatherley/who-will-stop-them
Chantal Mouffe (2013): Agonistics: Thinking the World Politically / London – New York: Verso / ISBN-13: 978-1-78168-103-9
Over Mouffe, zie o.a. Patrick De Vos (2006):Het politieke denken van Chantal Mouffe http://www.dewitteraaf.be/artikel/detail/nl/3047
Antonio Gramsci (1929,1977): The Communist Party, staat in de Selections from the Political Writings (1910 – 1920) / 1977; London: Lawrence and Wishart / ISBN: 0 85315 386 8 (pbk); vertaling John Mathews, editor Quintin Hoare
Willem Vermeend: ‘Piketty is een doemdenker’ – interview met Esther Bijlo in Letter & Geest van Trouw 1 november 2014:10-13. Een aardig tussendoortje: lees het tweegesprek Piketty – Graber in De Groene naast dit Trouw-interview met Vermeend.
Luister daarbij naar het lied ‘De bekommerde socialist’ van Cornelis Vreeswijk.    http://www.widih.org/watch-video/2/a52dU5awByI/cornelis-vreeswijk-de-bekommerde-socialist.html
‘We kunnen Thomas Piketty maar beter serieus nemen’
http://nelpuntnl.nl/we-kunnen-thomas-piketty-maar-beter-serieus-nemen/
‘VVD & PvdA bewijzen Thomas Piketty’s gelijk: vermogensongelijkheid is een politiek product’
http://nelpuntnl.nl/vvd-pvda-bevorderen-vermogensongelijkheid-via-hypotheekrente-en-erfrecht/