‘ Op initiatief van CDA’er Pieter Omtzigt is de Tweede Kamer voornemens om het Nederlandse bestuursrecht te laten onderzoeken door de Venetië Commissie. Directe aanleiding zou de recente Toeslagen-affaire zijn.
De NRC meldt: “Juristen vinden dat vreemd” en Marc de Werd, senior-raadsheer bij het gerechtshof Amsterdam en hoogleraar Europese rechtspleging aan de Universiteit van Amsterdam, suggereert zelfs framing door de politici.
Ik citeer uit de NRC: << De Toeslagenaffaire is begonnen bij de wetgever, bij de Tweede Kamer en de regering, niet bij de bestuursrechter. „Rechtsbescherming is niet alleen de taak van een rechter, hij vormt een vangnet als de wetgever en het bestuur tekortschieten”, zegt hij. „Met de motie lijken de indieners kort voor de verkiezingen de zaak af te schuiven op de rechter.” >>
Wie is er nou wantrouwender: de Kamerleden of meneer De Werd? Gaat het om gezond wantrouwen, of zit er een luchtje aan? Bij wie?’

• ‘ Wij waren niet de eersten die meteen voorstelden om van de (bevreemde) juristen na te trekken welke bijbanen, nevenfuncties en (bestuurlijke) schnabbels zij zoal hadden en hebben, want waarom zouden de juristen meteen aan framing van de zijde van de politiek denken? Komen er misschien verdienmodellen in gevaar? ’

‘ Dat zou hel goed kunnen, want niet alleen fiscalisten verdienen bij met adviezen aan “de” politiek. Ik lees verder in het NRC-artikel: << Hoewel De Waele denkt dat een „ferme nationale commissie van deskundigen” heus in staat zou zijn met de vragen van Omtzigt aan de slag te gaan, ziet hij ook voordelen van de internationale ‘route’. Nederland zou op die manier de autoriteit van de Raad van Europa kunnen onderstrepen en het kan verfrissend zijn om buitenstaanders om advies te vragen, zegt hij. „Maar het blijft apart om anderen te laten beoordelen of we de boel in ons eigen land wel op orde hebben.” >>
Zou Marc de Waele zelf zitting willen hebben in die „ferme nationale commissie van deskundigen”? Wat schuift zo’n klus? Het lijken potjandorie wel tandartsen!’

• ‘ Er wordt nog een jurist genoemd: Pieter van Dijk, die tussen 1990 en 2013 lid van de Raad van State en voormalig lid van de Venetië Commissie was.
  De Waele vindt het een brevet van onvermogen om extern advies te vragen, terwijl Pieter van Dijk “het alleen maar goed [vindt] dat Nederland laat zien dat het de zelfreflectie niet schuwt.”
  Tja, wat te denken? We kunnen niet in de respectieve hoofden en harten van deze juristen koekeloeren, en zullen vooral moeten afgaan op hetgeen zij zeggen – en wat zij op dit terrein zoal hebben verhapstukt. Kunnen daar aanwijzingen omtrent het allooi van hun beweegredenen uit worden gedestilleerd? ’

‘ Mij schiet de naam Paul Frissen te binnen. Ik google en zie o.a.: Aanbevelingen aan dienaren van de staat. Ik neem aan dat de Kamerleden van de hoed en de rand weten. “De” juristen zullen dat toch zeker doen? Het is immers hun vak.
Vanwaar dat citaat van Theodore Dalrymple?’

• Daar kom ik op via een interview met de psychoanalyticus Paul Verhaege in de Trouw van 30 januari 2021: Gelukkig is de mens die vertrouwt. Verhaege trapt in dit interview een voor mij open deur in als hij zegt: “Ik zou graag benadrukt zien dat vertrouwen óók te maken heeft met de manier waarop de maatschappij georganiseerd is.”
  Dit deed me onder andere aan Dalrymple denken, maar ook aan Richard Sennett met zijn boek: The Corrosion of Character. The Personal Consequences of Work in the New Capitalism. Complementair aan Sennett is een recent boekje van Colin Crouch: Will the gig economy prevail ? / zal de klus-economie het winnen? / ISBN-13: 978-1-5095-3244-5.
  Ik ben ervan overtuigd dat onze maatschappij door de wijze waarop zij is ingericht en georganiseerd, veel en steeds meer pathogenen (ziekmakende elementen) bevat. Het is alsof dit Corona-Covid19 virus een vorm van “afweer” is. In de psychoanalyse bestaat daar een naam voor: conversie. Hierbij worden psychische spanningen omgezet in lichamelijk disfunctioneren. Hou me ten goede, ik graaf nu heel diep uit de collegestof en werkgroepen psychiatrie en gedragsverandering die ik lang geleden tot mij nam – inclusief een leeranalyse die ik onderging. Laat ik zeggen dat ik het begrip conversie(-hysterie) hier metaforisch gebruik.
  Toch curieus om te bedenken dat nota bene een politicus die voor econoom had doorgeleerd (Ruud Lubbers) ooit uitriep dat Nederland ziek was. Lubbers bedoelde ongetwijfeld economisch ziek, dus economisch niet-rendabel en niet-winstgevend, maar toch. Ziek.’

‘ De ellende rond de Toeslagen is geworteld in ziekelijk wantrouwen-tot-en-met, met inbegrip van de conversie (ik gebruik jouw metafoor) van wantrouwen in racisme. Alweer, zo logisch als wat en onmiddellijk samenhangend met het ontbreken van een coherent, consistent, beheersd en overzichtelijk immigratie- en asielbeleid. Lees het na bij onder andere Barbara Misztal (ISBN: 0-7456-1634-8, met name pp. 192 – 207). Met het importeren van exoten, importeer en genereer je vanzelf wantrouwen, omdat de mens van nature geneigd is de vreemdeling (aanvankelijk) te wantrouwen. Dat schijnt heel gewoon te zijn en evolutionair te verklaren, maar dat begin-wantrouwen kan verharden naar geïnstitutionaliseerd wantrouwen, dat naadloos in racisme kan overgaan en verharden (ossificeren). Daarom moet immigratie – zeker de import van dragers van andere culturen – weloverwogen en doordacht gebeuren. Dus niet een miljoen exoten binnen laten stromen onder de kreet Wir schaffen das! en de luitjes dan tussen de bloemkool en de prei loslaten, zonder verder naar hen te talen. Dat is net zo stupide als herhaald Allah-hu-akbar! roepen, je baard laten staan en dan maar geloven dat alles vanzelf wel goed komt.’

• ‘ Alle neoliberaal “beleid” lijkt erop gericht om wantrouwen te kweken en te verdiepen. Dat ligt in de lijn der verwachtingen, wanneer je wordt ingeprent en krijgt voorgeleefd, om de medemens in de eerste plaats als potentieel verdienmodel te zien. Het gaat om wantrouwen als houding, attitude. Bij de Toeslagen gaat het om wantrouwen van politici jegens de ambtenaren en jegens het publiek en combinaties/permutaties van de respectieve combinaties. Iedereen wantrouwt iedereen. Vandaar dat ik dit voorstel om tenminste het bestuursrecht tegen het licht te houden, positief waardeer. Hoe steekt ons bestuursrecht in elkaar, zitten er tenminste formeel bekeken geen kanjers van juridische kankergezwellen ingebakken? Het is een stap in de goede richting zullen we maar zeggen. Als het feest van Venetië tenminste doorgaat en men niet toch voor autistisch navelstaren opteert.
  Deze pestilentie cureer je namelijk niet met PR-en propaganda-voodoo, niet met spin and sleeze. Helaas zal dat de eerste aanvechting zijn waarnaar “men” geneigd zal zijn te grijpen, zo vrees ik: trek de kist met cosmetica open. Volksverlakkerij, uit macht der gewoonte. Dat zal het wantrouwen enkel bevestigen en groter maken.’

‘ Stel je toch eens voor: xenofobie als nationale grondhouding, en de politici maar koortsachtig klooien en knullig knutselen om de zaken nog maar weer beroerder te maken. Gewoon, omdat ze niet meer in hun mars hebben en het systeem dat we blijven hanteren, ze niet kan uitfilteren als ongeschikt en incompetent voor de job. Da’s voorwaar geen vrolijk vooruitzicht, zo dunkt mij. Hier is geen quick fix voor te vinden. En toch zal dat hoogstwaarschijnlijk toegepast worden.’

• ‘ De hamvraag. Om in de psychoanalytische metaforiek te blijven: is de patiënt sterk genoeg (ego sterkte) voor een inzichtgevende therapie, of moet (voorlopig althans) worden volstaan met een ondersteunende therapie? Dat wil zeggen: pappen en nathouden. Met het levensgrote risico dat pappen en nathouden de structurele politieke bezigheid wordt. Aan kneuzen en kneuzinnen immers geen gebrek.’

‘ De neerwaartse spiraal dus. Een vraag die mij in dit bestek bezighoudt: wat zou de houdbaarheidsdatum van CDA’er Pieter Omtzigt als actief politicus-volksvertegenwoordiger zijn? Want reken maar dat menigeen in die bizarre biotoop daar onder de Haagse kaasstolp en eromheen, allerminst gelukkig is met Omtzigts oprechte en integere beroepsijver.’

• ‘ Vooral bij het CDA, onder de partijmanagers, zullen de messen worden gewet. Of ben ik iets te wantrouwig?’

♥

Noam Chomsky: Neoliberalism Is Destroying Our Democracy • Jun 2, 2017